 ڕاستكردنەوەی هەڵە مێژوییەكانی فیلمی دراكۆلا
ڕاستكردنەوەی هەڵە مێژوییەكانی فیلمی دراكۆلا 2014
......................................
دراكۆلا چیرۆكێكی ترسناكە كە لەلایەن نوسەری ئینگلیزی "برام ستوكر"ەوە لە دەورانی فیكتۆریا نوسراوە لە ساڵی 1897 كە "فلادی سێیەم"ی پاشای رۆمانیا كە دەكاتە (دراكولا) دەبێتە "كوڕی شەیتان" لەگەڵ هەڵگرتنی نازناوی بنەماڵەكەیان "دراكول". لە ئێستاشدا و ساڵی پار 2014لەلایەن دەرهێنەری ئەمریكی "غاری شور" وەكو یەكەم كاری دەرهێنانی بە جۆرێك لە جۆرەكان هەمان ئەو سیناریۆیەی بۆ ئەو كەسایەتیە كێشراوە دوبارە كرده وه به ناوی dracula untold
فیلمەكە باس لە هاتنی عوسمانیەكان دەكات بۆ شانشینی رۆمانیا "ترانسلڤانیا" بۆ وەرگرتنی سەرانە و پێدانی 1000مناڵی مەسیحی بۆ سوپای ئینكشاری. بەڵام "دراكۆلا" كە پێشتر و لەگەڵ محمد فاتیح بە مناڵی بەیەكەوە گەورە بون لە دەرباری عوسمانی ڕازی بەمە نابێت و شەڕ هەڵدەبژێرێ بۆ ئەمەش تەواوی نوێنەرەكانی سوڵتان دەكوژێ. بەڵام دراكۆلا لەبەر ئەوەی هێزێكی وای نیە بۆ ڕوبەڕوبونەوە بۆیە پەنادەباتە بەر هێزی تاریكی و شەیتان دۆستی و پەیمانی لەگەڵ دەبەستێ تاوەكو سەری بخات بەسەر عوسمانیەكاندا، بۆ ئەمەش خوێنی شەیتان دەخواتەوە و بەپێی ئەمەش دەبێ لە ماوەی 3رۆژدا زاڵ ببێت بەسەر ئەو هێزەی عوسمانیەكاندا و دووری بگرێت لە خواردنی خوێن بەمەش لە دوای سێ رۆژەكە وەكو خۆی لێدێتەوە و هێزە شەیتانیەكەی تیا نامێنێ بەڵام ئەگەر نەیتوانی ئەوە شەیتان لە ئەشكەوتەكەی دێتە دەرو سەرتاپا جیهان نقومی كوشتار دەبێ چونكە خوێنمژینەكەی دەبێتە هەتاهەتایی... ئەوەیە لە جەنگی پێش كۆتایدا ژنی كراكۆلا لە بەرزایی قەڵاكەوە لەلایەن یەكێ لە سەربازەكانەوە دەخرێتە خوارەوە و دراكۆلاش فریای رزگاركەوتنی ناكەوێ ئەو بەڵێنەش كە بە شەیتانی داوە كە لەماوەی 3رۆژدا كۆتایی بەو شەرە پێنێ ناتوانێ بۆیە ژنەكەی داوای لێدەكات خوێنی ئەو بخوات و بە فریای مناڵەكەیان بكەوێ تا نەكەوێتە دەست دوژمنانی "عوسمانیەكان" ئەویش ئەو كارە دەكات. بەڵام تا ئەو كاتە قەلاكەی هەموو وێران دەكرێ و سەرتاپای خەڵكەكەی جگە لە جەند ئافرەتێك و پیرە پیاوێك و چەند كەسێكی دی تێكرا دەكوژرێن. دراكۆلاش خوێنی خۆی دەداتە ئەوانەی ماون بە نیەتی تۆڵەسەندنەوە. ئەوەیە بە خۆی و ئەوانەی توشی كردون بە خوێن مژی ڕودەكەنە سوپاكەی عوسمانی و تێكرایان توش دەكەن و لەناویان دەبەن و مناڵەكەشی رزگار دەكەن. بەڵام هەموان هەڵدەستنەوە و بەرەو ڕوی دێنەوە لەوێدا مناڵەكەی دەداتە دەست راهیبێك و بۆ ئەوەی رزگاری بكات و پاشان بەری خۆر لادەبات و هەموان كە توش بون دەبنە ئێسك و پروسك و لەناو دەچن. بەڵام لە كۆتایدا سەردەمی ئێستامان نیشان ئەدا كە لەیەكێك لە شەقامەكاندا دراكۆلا "فلاد" دەچێتە لای خانمێ كە لە خێزانەكەی خۆی دەچێ و هەمان شەیتانیش بەرامبەریانەو دەڵێ بێڵە با یاریەكان دەست پێ بكەن.
سەرەتای فیلمەكە بەگێڕانەوەیەك دەست پێدەكات و دەڵێ:"سوڵتانی تورك! 1000مناڵی رۆمانی كردە كۆیلە، بۆ پڕكردنەوەی پلەكانی نێو سوپاكەی، ئەو مناڵە كۆیلانە لێیان دەدرا زۆر بێ بەزەییانە، وا ڕاهێنانیان پێ كرابوو كە زۆر بێ بەزەییانە خەڵك بكوژن، بۆ هەموو ئەو كەسانەی دەجەنگن لەگەڵ توركەكان"
پاشان دەڵێ:"لەنێو ئەو كوڕانەدا یەكێكیان بوو بە جەنگاوەرێكی سامناك، بەڵام بێزار بوو لەمەو بۆیە بڕیاریدا بگەرێتەوە رۆمانیا و بە ئاشتی حوكمی وڵاتەكەی بكات".
بەڵام ڕاستیەكەی بەم جۆرەیە
دراكۆلا (1431-1476)فەرمانڕەوای ئەفلاق بوو لەساڵی (1460)ز پەیمانێكی لەگەڵ سوڵتان موحەممەد فاتیحدا بەست و بەپێی ئەوە بڕیاریدا كە ساڵانە (10.000) دوكا سەرانە بدات لەبەرامبەر هێشتنەوەی میرنشینەكەیدا بەخۆبەڕێوەبەری و پاراستنی لەلایەن عوسمانیەكان لەهەر دوژمنێكی دەرەكی.
بەڵام دراكۆلا ناپاك بوو لەگەڵ ئەم بەڵێنیەیدا و بەڵكو ژێربەژێر لەگەڵ پاشای مەجەردا (مارتیاس كورنن) هەوڵی هاوپەیمانی دەدا لەدژی عوسمانیەكان، ئەمەشی گەیاندە جێ و پەلاماری عوسمانیەكانیدا لە بولگاریا و تەواوی شار و گوندەكانی سوتاندن.
ئەمە ئەو كەسە خاوەن ئاشتیەیە كە لەمێژودا هەیە و ئەوەش لە فیلمەكەدا هەیە تەنها خەیاڵێكی دەرهێنەر و نوسەری چیرۆكەكەیە.
ئایا دراكۆلا لە وڵاتی عوسمانیدا بووە؟
ئایا لەگەڵ سوڵتان محمد فاتیحدا گەورە بووە؟
ئایا سەركەوتووە بەسەر سوڵتان محمددا؟
سوڵتان پاش ئەوەی دڕندەییەكانی دراكۆلای پێگەیشت هەستا سنورێك بۆ ئەم سنوربەزێنیانەی دراكۆلا دابنێ، هەربۆیە بە سوپایەكی 15000كەسیەوە چووە سەری و دەستی بەسەر میرنشینەكەیدا گرت كە لە فیلمەكەدا بەجۆرێك باس لە سوپای محمد فاتیح دەكات كە سەرەتا و كۆتایی دیار نیە و زیاتر لە 100000سەربازن بەڵام ئەمە دوورە لەڕاستیەوە چونكە سوڵتان بەچەندین شەڕی ترەوە سەرقاڵ بوو لەو كاتەدا. دراكۆلاش پاش ئەوەی ڕوبەڕوی وەستاوە بەڵام دواجار تێك شكا و بە ناچاری ڕایكرد و چووە لای پاشای مەجەر. لەساڵی (1464)ز سوڵتان ئەوی لەسەر تەخت لادا و براكەی كە ناوی (راوول) بوو، لەڵاتی عوسمانیدا گەورە ببوو لەهەمان كاتیشدا كەسێكی باوەڕدار بوو، وەك لەسەرچاوەكاندا هاتووە خۆی و خوشەكانی موسڵمان بون، بەڵام دراكۆلا لەگەڵ ئەوەی زمانی توركی دەزانی و شارەزای زمانی عەرەبی و قورئانیش بوو بەڵام سەرسەختێكی موسڵمان و ئاینی ئیسلام بوو.
بوەش تەواوی شارەكانی ژێر دەسەڵاتی دراكۆلای گرت و خستنیە ژێر كۆنترۆڵی ڕاستەوخۆی دەوڵەتی عوسمانیەوە.
ئایا دراكۆلا كەسێكی ئاشتیخواز بووە؟
ئایا بەئاشتی ژیاوە لەگەڵ میللەتەكەیدا؟
بێگومان نەخێر یەكێكە لەو دە خوێنرێژە ناودارانەی كە مێژوو بەخۆیەوە بینیویەتی و ناوی بەخوێن دەنوسرێ بەهۆی ئەو تاوانە دڕندانەی دەرهەق بەمرۆڤایەتی كردویەتی كە زۆرێك لە مێژونوسان دەڵێن یەكێ لەو سەركردانەی جارێكی دیكە "خازوق:جۆرێكە لە كوشتن كە كەسەكە لەڕێگای كۆمیەوە بۆ دەمی هەڵدەواسرێ" زیندوو كردۆتەوە. ئەم پاشایە بكوژی سەدان هەزار كەسە لە میللەتی خۆی و تەواوی ئەو دیلانەشی دەكوشت كە لە سوپای عوسمانی دەكەوتە دەستی بەبێ هیچ رەحم و بەزەییەك. دراكۆلا كە بە یەكەم كەسایەتی خوێن خۆر ئەژمار دەكرێ لە یەكێ لە نامەكانیدا بۆ (كورفینوس)ی پاشای مەجەر دەڵێ: "جوتیارەكانی ئوبكیتزا و نوڤیسلو بكوژە بە پیاو و مناڵ و پیر و ژنەوە تا ناوچەی دانوب و هەتا ساموڤیت و غیگن"، واتە هیچ جۆرە خەم خواردنێكی نەبووە بۆ میللەت و ژێر دەستەكانی و ئەو شەڕانەشی كە كردونی تەنها بۆ ناوداری و ئەنانیەتی خۆی بووە.
شتە پێچەوانەكانی ئەم فیلمە
ئەم فیلمە وا نیشانی ئەدا عوسمانیەكان خوینمژ بوون، داگیركەربوون، ... بەڵام بەدەستی "عوسمانیەكان" تەنها یەك كەس بریندار ئەكرێ، بەڵام یەك سوپا كە 100000زیاترە لەلایەن یەك كەسەوە دەكوژرێ كە دراكۆلایە. ئەم فیلمە بە حساب لەپێناوی نیشتمانیدا وا دەكات بەڵام خۆی خەڵكی نیشتمانەكەی دەكاتە خوێن خۆر. ئەم كەسە "دراكۆلا" هاوپەیمانی عوسمانی كە سەرانەی ساڵانە و 1000مناڵە بەپێی فیلمەكە قبوڵ ناكات بەڵام شەیتان دۆستی قبوڵ دەكات كە هەموو ئاینەكان و لەسەروی هەموشیەوە مەسیحی رەفزی كردووە. هەروەها ناوبردنی عوسمانیەكان لە فیلمەكەدا وەكو نوێنەری موسڵمانان و بەوەحشی نیشاندانیان لە كاتێكدا ئەوەی خوێنمژ و خوێن خۆرە دراكۆلایە. ئەمە جگە لەوەی ئەم فیلمە پریەتی لە دیمەنی ترسناكی خوێنمژی و ترسناك كە بۆ مناڵ و هەرزەكار یەكجار مەترسیدارە و دواجاریش هیچ ئامۆژگاری و هیچ ئەنجامێكی جوانی نەدا پێمان جگە لە بە چاك نیشاندانی هێزی تاریكی و شەڕ و شەیتان و خراپ نیشاندانی زیو و رەنگی سپی و كۆتر و هێزی خەیر.
هۆكاری دەركردنی ئەم فیلمە چیە؟
فیلمەكە هیچ جۆرە خزمەتێكی نە بەمێژوو تێدایە نە بە كولتوری هیچ كام لە وڵاتەكان، هەروەها هیچ دیمەنێكی سەرنج ڕاكێش و هیچ وتەیەكی هەست بزوێنی تێدایە، تاكە شتێك لەم فیلمەدا بۆت دەردەكەوێ حیقد و تورەییەكی بێوێنەیە لەبەرامبەر محمد فاتیح و كەمكردنەوەی ئەو توانا و بەهێزی و لێهاتوییەی ئەم سوڵتانە هەیبووە، ئەو فەتحانەی بەدەستی هێناوە لە ئەوروپادا كە بۆ یەكەمجار بەتەمەنێكی كەمەوە توانی پایتەختی گەورەی مەسیحیەكان كە شاری قوستەنتنیە بوو بگرێ لەساڵی (1453)ز و مێژووی هەموو مرۆڤایەتی بگۆرێ لەسەدەكانی ناوەڕاستەوە بۆ مێژووی نوێ. دواتریش ئەو هەموو شارانەی خستە ژێر ڕكێفی خۆیەوە لە وڵاتی (سڕب)، (مۆرە)، (ئەفلاق"وڵاتەكەی دراكۆلا") و (بەغدان)، و (بۆسنەو هەرسك)، (ئەلبانیا) (ئەماستریس) و (سینوب) و (ترابزۆن)، (بوندقیە و وڵاتی قڕم) ،(باشوری ئیتاڵی).
سەرچاوەكان:
1. روایە دراكولا "ویكیبپیدیا"
2. كیف تسبب محمد الفاتح فی خلق دراكولا؟: عبدالرحمن عیاش
3. محمد الفاتح و دراكولا: سایتی المیدان
4. عندما واجه محمد الفاتح الكونت دراكولا!: فراس عالم
5. سعدالدین: تاج التواریخ،ج1/ ص486.
6. عبدالسلام عبدالعزیز فهمی: السلگان محمد الفاتح
7. فیلمی "دراكولا 2014"
به‌روار: 05/08/2015
بینین: 1145
|