ته‌فسیری قورئان
  ٤٥: سورة الجاثية

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به‌ناوی خوای به‌خشنده‌ی میهره‌بان
حم ﴿1﴾
پێشتر لێی دواوین.
تَنزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ ﴿2﴾
هاتنه‌ خواره‌وه‌ی قورئان له‌لایه‌ن خوای باڵاده‌ست و داناوه‌یه‌.
إِنَّ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِّلْمُؤْمِنِينَ ﴿3﴾
به‌ڕاستی له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌ن (ده‌رباره‌ی گه‌وره‌ی و ده‌سه‌ڵاتی په‌روه‌ردگار) بۆ ئیمانداران.
وَفِي خَلْقِكُمْ وَمَا يَبُثُّ مِن دَابَّةٍ آيَاتٌ لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ ﴿4﴾
هه‌روه‌ها له‌ دروست کردنی ئێوه‌شدا (له‌ شێوازو ئه‌ندامه‌کانی له‌شتاندا، له‌ قۆناغه‌کانی گه‌وره‌بوونتاندا، له‌ جیاوازی نێرو مێتاندا..هتد) هه‌روه‌ها له‌و هه‌موو زینده‌وه‌ره‌ (جۆراوجۆرانه‌ی که‌ له‌ سه‌ر زه‌وی و ژێر زه‌وی و ناو ئاوو سه‌ر ئاودا) هه‌ن و بڵاوی کردۆته‌وه‌، (له‌ چوارپێ و باڵنده‌کان، له‌ خشۆك و شه‌ش پێکان، له‌ گیاندارانی هه‌مه‌جۆر له‌ قه‌باره‌و ڕه‌نگ و شێوازدا، له‌ ده‌وریان له‌ خزمه‌ت کردنی ئاده‌میزادا، هه‌موو ئه‌وانه‌) به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی هه‌مه‌جۆرن بۆ که‌سانی دڵنیاو بڕوادار.
وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن رِّزْقٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ آيَاتٌ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿5﴾
هه‌روه‌ها له‌ جیاوازی شه‌وو ڕۆژدا، له‌و ڕزق و  ڕۆزییه‌ی که‌ له‌ ئاسمانه‌وه‌ ده‌یبارێنێت (وه‌ك باران و تیشکی خۆرو گازه‌کان و…هتد که‌ سه‌رچاوه‌ی گه‌شه‌کردن و پێگه‌یشتنی جیهانی ڕووه‌ك و هه‌موو زینده‌وه‌رانه‌)، وه‌ به‌و هۆیه‌وه‌ زه‌وی زیندووده‌کاته‌وه‌ دوای مردنی، هه‌روه‌ها له‌ هاتووچۆو گۆڕان و جووڵه‌ی هه‌وادا، له‌هه‌ر هه‌موو ئه‌وانه‌دا به‌لگه‌و نیشانه‌ی جۆراوجۆر هه‌ن بۆ که‌سانێك که‌ عه‌قڵ و بیروهۆشیان بخه‌نه‌ کار.
تِلْكَ آيَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآيَاتِهِ يُؤْمِنُونَ ﴿6﴾
ئا ئه‌وانه‌ به‌ڵگه‌و نیشانه‌ی ده‌سه‌ڵاته‌کانی خوان، که‌ ده‌یخوێنینه‌وه‌ به‌سه‌ر تۆدا (ئه‌ی محمد صلی الله‌ علیه‌ وسلم) که‌ سه‌رتاپای حه‌ق و ڕاسته‌قینه‌یه‌، ئاخۆ دوای ئه‌و هه‌موو نیشانانه‌ به‌ چ گوفتارێكی تر دوای وتارو گوفتاری خوا، وه‌ به‌ چ به‌ڵگه‌و نیشانه‌یه‌ك، دوای به‌ڵگه‌و نیشانه‌کانی ئه‌و زاته‌ باوه‌ڕ ده‌که‌ن و ئیمان ده‌هێنن و وه‌ریده‌گرن.
وَيْلٌ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ ﴿7﴾
هاوارو قوربه‌سه‌ری و ڕه‌نجه‌ڕۆیی بۆ هه‌موو ئه‌وانه‌ی که‌ بوختانچی و تاوانبارن.
يَسْمَعُ آيَاتِ اللَّهِ تُتْلَى عَلَيْهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِرًا كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿8﴾
(هه‌یانه‌) گوێ ده‌گرێ بۆ ئایه‌ته‌کانی قورئانه‌که‌ی خوا کاتێك به‌سه‌ریدا ده‌خوێنرێته‌وه‌، له‌وه‌ودوا سوور ده‌بێت له‌سه‌ر بێدینی و خۆی به‌ زل ده‌زانێت، هه‌روه‌ك نه‌یبیستبێت، جا مژده‌ی سزاو ئازارێکی پڕ ئێش بده‌ به‌و جۆره‌ که‌سانه‌!!
وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آيَاتِنَا شَيْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُوْلَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ ﴿9﴾
خۆ ئه‌گه‌ر شتێك له‌ ئایه‌ته‌کانی قورئان بزانێت ده‌یکاته‌ هۆی گاڵته‌و گه‌مه‌جاڕ، ئا ئه‌وانه‌ سزای خه‌جاڵه‌ت ئاوه‌رو شه‌رمه‌زاری چاوه‌ڕێیانه‌ (هه‌ر له‌م دنیادا).
مِن وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلَا يُغْنِي عَنْهُم مَّا كَسَبُوا شَيْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاء وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿10﴾
(له‌ قیامه‌تیش دا) دۆزه‌خ به‌ دوایانه‌وه‌یه‌و لێی قوتار نابن، هه‌رچیه‌کیشیان هه‌یه‌ (له‌ ماڵ و مناڵ و هێزو ده‌سه‌ڵات) فریایان ناکه‌وێت، هه‌روه‌ها هه‌موو ئه‌و که‌س و شتانه‌ی له‌ جیاتی خوا کردبویانن به‌ پاڵپشتی خۆیان، (به‌ڵکو) سزایه‌کی زۆر گه‌وره‌و سامناك و به‌ئازار بۆیان ئاماده‌یه‌.
هَذَا هُدًى وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مَّن رِّجْزٍ أَلِيمٌ ﴿11﴾
ئه‌م ئایه‌تانه‌ی له‌م سوره‌ته‌دا باس کراوه‌، (هه‌روه‌ها ئایه‌ته‌کانی قورئان به‌گشتی) ڕێنموونی به‌خشه‌، به‌رچاو ڕووناك که‌ره‌وه‌یه‌، ڕێنیشانده‌ره‌، جا ئه‌وانه‌ی که‌ باوه‌ڕیان نیه‌ به ‌ئایه‌ته‌کانی په‌روه‌ردگاریان سزای زۆر سه‌خت و به‌ئێش چاوه‌ڕێیانه‌.
اللَّهُ الَّذِي سخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿12﴾
خوا ئه‌و زاته‌یه‌ که‌ ده‌ریای بۆ ڕامکردوون تا که‌شتی به‌ فه‌رمانی ئه‌و هات و چۆی پیادا بکات، تا بچن به‌ده‌م به‌خشش و به‌هره‌کانیه‌وه‌و سوودیان لێوه‌رگرن (له‌ بازرگانی و ڕاوه‌ماسی و ده‌رهێنانی گه‌وهه‌رو مرواری له‌ بنی ده‌ریاکاندا).
وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِّنْهُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لَّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿13﴾
هه‌رچی له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌یه‌ بۆ ئێوه‌ی ڕامهێناوه‌، بۆ خزمه‌ت گوزاری ئێوه‌ فه‌راهه‌می هێناوه‌، هه‌موویشی تێکڕا به‌خششن له‌لایه‌ن ئه‌و زاته‌وه‌، به‌ڕاستی ئا له‌و به‌خشش و دیاردانه‌دا به‌لگه‌و نیشانه‌ی زۆر هه‌ن بۆ که‌سانێك که‌ بیربکه‌نه‌وه‌و تێفکرن.
قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُون أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِما كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿14﴾
(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر صلی الله‌ عڵیه‌ وسلم به‌ ئیمانداران بڵێ): چاوپۆشی بکه‌ن له‌وانه‌ی به‌ته‌ما نین و حه‌ز ناکه‌ن له‌ ڕۆژێك که‌ تایبه‌تی خوایه‌ (بۆ لێپرسینه‌وه‌)، تا پاداشتی قه‌ومی (ناله‌بار) بداته‌وه‌ به‌ گوێره‌ی ئه‌و کارو کرده‌وانه‌ی که‌ ئه‌نجامیان داوه‌…
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاء فَعَلَيْهَا ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ ﴿15﴾
ئه‌وه‌ش که‌ کارو کرده‌وه‌ی چاکه‌ ئه‌نجام بدات ئه‌وه‌ سوودو قازانجه‌که‌ی بۆ خۆیه‌تی، هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ش که‌ کاروکرده‌وه‌ی خراپ بکات له‌سه‌ری ده‌که‌وێت، له‌وه‌ودواش بۆ لای په‌روه‌ردگارتان دێنه‌وه‌.
وَلَقَدْ آتَيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿16﴾
بێگومان ئێمه‌ ته‌وراتمان به‌خشی به‌ نه‌وه‌ی ئیسرائیل هاوڕێ له‌گه‌ڵ ده‌سه‌ڵاتداری بۆ چاره‌سه‌ر کردنی کێشه‌ی خه‌لکی، له‌گه‌ڵ پێغه‌مبه‌رایه‌تیشدا، له‌ ڕزق و ڕۆزی چاك و پاکیش به‌هره‌وه‌رمان کردوون وه‌ ڕێزیشمان داون به‌سه‌ر هه‌موو خه‌ڵکی (سه‌رده‌می خۆیاندا).
وَآتَيْنَاهُم بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمْ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿17﴾
هه‌روه‌ها ئێمه‌ چاره‌سه‌ری هه‌موو کارێکی گرنگمان بۆ ڕوونکردنه‌وه‌و پێمان به‌خشین (ده‌رباره‌ی عه‌قیده‌و شه‌ریعه‌ت و حه‌ڵاڵ و حه‌رام)، جا ناکۆکی و دووبه‌ره‌کیان له‌ نێواندا به‌رپا نه‌بوو مه‌گه‌ر دوای ئه‌وه‌ی که‌ هه‌موو شت ڕوون بۆوه‌و زانستییان ده‌رباره‌ی زانی، ئه‌وه‌ش به‌هۆی سته‌م و ناکۆکی نێوان خۆیانه‌وه‌، به‌ڕاستی په‌روه‌ردگاری تۆ (ئه‌ی محمد صلی الله‌ علیه‌ وسلم) له‌ ڕۆژی قیامه‌تدا دادوه‌ری ده‌کات له‌ نێوانیاندا ده‌رباره‌ی ئه‌و شتانه‌ی که‌ ناکۆکییان هه‌یه‌ له‌سه‌ری و ڕای جیاجیایان هه‌یه‌ ده‌رباره‌ی.
ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاء الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ ﴿18﴾
له‌وه‌ودوا ئێمه‌ تۆمان (ئه‌ی محمد صلی الله‌ علیه‌ وسلم) خستۆته‌ سه‌ر به‌رنامه‌یه‌کی راست و ره‌وان (که‌ به‌رنامه‌ی هه‌موو پێغه‌مبه‌رانه‌) شوێنی بکه‌وه‌و لێی لامه‌ده‌، نه‌که‌یت شوێنی هه‌واو ئاره‌زووی نه‌فامان و نازانان بکه‌ویت.
إِنَّهُمْ لَن يُغْنُوا عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيئًا وإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ ﴿19﴾
ئه‌وانه‌ هیچ کات فریات ناکه‌ون و له‌ ده‌ستی خوا ڕزگارت ناکه‌ن (ئه‌گه‌ر خوا له‌ خۆت بڕه‌نجێنی و نافه‌رمانی بکه‌یت)، به‌ڕاستی سته‌مکاران پشتی یه‌ك ده‌گرن، خوایش پشت و په‌نای دیندارو پارێزکارانه‌.
هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمِ يُوقِنُونَ ﴿20﴾
(به‌ڕاستی ئه‌م قورئان و به‌رنامه‌یه‌) چاو ڕۆشنی و هیدایه‌ت و ڕێنموونیی و ره‌حمه‌ته‌ بۆ قه‌وم و که‌سانێك که‌ باوه‌ڕ بهێنن پێی  دڵنیاو دڵئارام بن.
أًمْ حَسِبَ الَّذِينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئَاتِ أّن نَّجْعَلَهُمْ كَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَوَاء مَّحْيَاهُم وَمَمَاتُهُمْ سَاء مَا يَحْكُمُونَ ﴿21﴾
ئایا ئه‌وانه‌ی که‌ گوناهو تاوانیان ئه‌نجامداوه‌، وا ده‌زانن هه‌روه‌ك ئه‌وانه‌ حسابیان بۆ ده‌که‌ین که‌ ئیمانیان هێناوه‌و کارو کرده‌وه‌ی چاکیان ئه‌نجام داوه‌؟! وه‌ ژیانی دنیاو مردن و (دوای مردنیان) وه‌ك یه‌ك ده‌بێت؟! (ئه‌گه‌ر ئاوا بیر بکه‌نه‌وه‌) دیاره‌ دادوه‌رییه‌کی زۆر خراپ و بێجێ ئه‌نجامده‌ده‌ن.
وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿22﴾
بێگومان خوا ئاسمانه‌کان و زه‌وی له‌سه‌ر بنه‌مای حه‌ق و ڕاستی داناوه‌، بۆ ئه‌وه‌ی سه‌رئه‌نجام پاداشتی هه‌موو که‌سێك به‌ گوێره‌ی کاروکرده‌وه‌کانی بداته‌وه‌و هیچ جۆره‌ سته‌مێکیشیان لێنه‌کرێت.
أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ﴿23﴾
ئایا مه‌گه‌ر نه‌تبینیووه‌ ئه‌و که‌سه‌ی که‌ ئاره‌زوو هه‌وه‌سی خۆی ده‌کاته‌ خوای خۆی و شوێنی ده‌که‌وێت؟! (هه‌رچه‌نده‌) زانستی و زانیاریشی هه‌بێت، هه‌ر خوا گومرای کردووه‌ (له‌ ئه‌نجامی به‌د هه‌ڵوێستی خۆیدا) وه‌ مۆری ناوه‌ به‌ ده‌ستگای بیستن و دڵ و ده‌رونیدا، وه‌ په‌رده‌ی هێناوه‌ به‌سه‌ر چاوو ده‌ستگای بینینیدا، جا ئیتر کێ هه‌یه‌ جگه‌ له‌ خوا هیدایه‌ت و ڕێنمونی بکات، ئایا بیر ناکه‌نه‌وه‌و یاداوه‌ری وه‌رناگرن و هۆش ناکه‌نه‌وه‌ (بۆ ئه‌وه‌ی شوێن به‌رنامه‌ی خوا بکه‌ون؟).
وَقَالُوا مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا يُهْلِكُنَا إِلَّا الدَّهْرُ وَمَا لَهُم بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ ﴿24﴾
(خوانه‌ناسان) ده‌ڵێن: ژیان ته‌نها ئه‌م ژیانی ئێستایه‌، ده‌مرین و ده‌ژین (به‌ نۆره‌) وه‌ هه‌ر ڕۆژگارو زه‌مانه‌ کاریگه‌رن تیاماندا و ده‌مانمرێنن، جا ئه‌وانه‌ وه‌نه‌بێت له‌سه‌ر بنچینه‌ی هیچ جۆره‌ زانستی و زانیاریه‌ك ئه‌وه‌ بڵێن به‌لکو ته‌نها پشت به‌ گومان و دوو دڵی ده‌به‌ستن!!
وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا ائْتُوا بِآبَائِنَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ﴿25﴾
خۆ ئه‌گه‌ر ئایه‌ته‌کانی قورئانی ئێمه‌یان به‌سه‌ردا بخوێنرێته‌وه‌ (که‌ به‌ڵگه‌ی زۆر به‌هێزو ڕوونی تیایه‌ له‌سه‌ر زیندووبوونه‌وه‌، هه‌موو به‌ڵگه‌یه‌کیان هاتۆته‌ سه‌ر ئه‌وه‌ی) که‌ ده‌ڵێن: ده‌باشه‌ باوانی مردومان بۆ زیندوو بکه‌نه‌وه‌ ئه‌گه‌ر ڕاستده‌که‌ن؟! (شایانی باسه‌ که‌ عیسای پێغه‌مبه‌ر ئه‌و کاره‌ی بۆ خه‌لكی ئه‌نجام داوه‌ به‌ ویستی خوا، که‌چی وتراوه‌: ئه‌مه‌ سیحرو جادووه‌)؟!
قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيبَ فِيهِ وَلَكِنَّ أَكَثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ ﴿26﴾
(ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر صلی الله‌ علیه‌ وسلم) پێیان بڵێ: ئه‌وه‌ خوایه‌ که‌ له‌ دوای مردن زیندووی کردونه‌ته‌وه‌، پاشان ده‌تان مرێنێ و، دوای له‌ ڕۆژی ڕه‌ستاخێزدا کۆتان ده‌کاته‌وه‌ که‌ هیچ گومانی تیا نیه‌، به‌ڵام زۆربه‌ی خه‌ڵکی نه‌زان و نه‌فامن و (له‌ سنوری ته‌سکدا بیر ده‌که‌نه‌وه‌و هه‌ست به‌ ده‌سه‌ڵاتی بێ سنوری په‌روه‌ردگاری مه‌زن ناکه‌ن).
وَلَلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرضِ وَيَومَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ ﴿27﴾
هه‌رخوا خاوه‌نی ئاسمانه‌کان و زه‌ویه‌، ئه‌و ڕۆژه‌ی که‌ قیامه‌ت پێش دێت، هه‌ر ئه‌و ڕۆژه‌ هه‌رچی به‌تاڵ په‌رست و ناحه‌ق په‌رستانه‌ له‌ زه‌ره‌رمه‌ندیه‌کی زۆر گه‌وره‌دا ده‌بن.
وَتَرَى كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿28﴾
ئه‌و ڕۆژه‌ ده‌بینی هه‌موو خڵکی به‌ چۆکدا هاتوون و  له‌سه‌ر ئه‌ژنۆو په‌نجه‌کانیان ئاماده‌ن (هه‌ر که‌س چاوه‌ڕێی بانگ کردنه‌ بۆ لێپرسینه‌وه‌، وه‌ ئاماده‌یه‌ ده‌ستبه‌جێ ڕاپه‌ڕێ بۆ به‌رده‌م دادگایی پڕ له‌ دادوه‌ری په‌روه‌ردگار) هه‌ر قه‌وم و هۆزێك بانگ ده‌کرێن بۆ لای ئه‌و کتێبه‌ی که‌ بۆیان ڕه‌وانه‌ کراوه‌، یاخود بانگ ده‌کرێن بۆلای نامه‌ی کرده‌وه‌و په‌روه‌نده‌کانیان که‌ سه‌فته‌ کراون و هه‌ڵگیراون بۆیا، ئه‌وسا پێیان ده‌وترێت: ئه‌مڕۆ ئیتر پاداشتی کارو کرده‌وه‌کانتان وه‌رده‌گرن.
هَذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُم بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿29﴾
ئه‌مه‌ ئیتر نامه‌ی کرده‌وه‌کانتانه‌ که‌ تۆمارمان کردووه‌ له‌سه‌رتان، خۆی گویایه‌و قسه‌ ده‌کاو حه‌ق بێژه‌ (دوور نیه‌ خوای گه‌وره‌ کرده‌وه‌کانمانی تۆمار نه‌کردبێت له‌ سه‌ر ده‌زگای زۆر پێشڕه‌فته‌تر له‌ ڤیدیۆو دیسکی کامپیوته‌ر) چونکه‌ ئێمه‌ کاتی خۆی کرده‌وه‌کانی ئێمه‌وان تۆمار ده‌کردو له‌به‌رمان ده‌گرتنه‌وه‌.
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ ﴿30﴾
جا ئه‌و کاته‌ی ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕیان هێناوه‌، وه‌ کارو کرده‌وه‌ی چاکیان ئه‌نجام داوه‌، په‌روه‌ردگاریان ده‌یانخاته‌ ژێر سایه‌ی ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانی خۆیه‌وه‌، ته‌نها ئه‌مه‌ش سه‌رکه‌وتن و سه‌رفرازیه‌کی ئاشكرایه‌.
وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا أَفَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَكُنتُمْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ ﴿31﴾
به‌ڵام ئه‌وانه‌ی که‌ بێ بڕواو کافر بوون (پێیان ده‌وترێت): باشه‌، ئێوه‌ ئایه‌ته‌کانی منتان به‌سه‌ردا نه‌ده‌خوێنرایه‌وه‌؟! که‌جی خۆتان به‌ زل و گه‌وره‌ ده‌زانی، به‌ڕاستی ئێوه‌ هۆزێکی تاوانبارو تاوانکار بوون.
وَإِذَا قِيلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسَّاعَةُ لَا رَيْبَ فِيهَا قُلْتُم مَّا نَدْرِي مَا السَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنًّا وَمَا نَحْنُ بِمُسْتَيْقِنِينَ ﴿32﴾
هه‌ر که‌ بوترایه‌: به‌ڵێنی خوا ڕاسته‌و ڕۆژی ڕه‌ستاخێز هه‌ر دێت و گومانی تیا نیه‌، ئێوه‌ له‌ وه‌ڵامدا ده‌تان ووت: ئێمه‌ هه‌ر نازانین ڕۆژی قیامه‌ت چیه‌؟! ئێمه‌ هه‌ر گومانمان هه‌یه‌و یه‌قین و دڵنیایمان بۆ دروست نابێت!!
وَبَدَا لَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُون ﴿33﴾
ئه‌و کاته‌ (له‌ قیامه‌تدا) هه‌رچی کارو کرده‌وه‌ی ناشرینیانه‌ بۆیان ده‌رده‌که‌وێت و ئاشکرا ده‌بێت بۆیان، ئه‌وه‌ش که‌ گاڵته‌یان پێده‌کردو بڕوایان پێی نه‌بوو (له‌ سزاو ئاگری دۆزه‌خدا) له‌هه‌موو لایه‌که‌وه‌ ده‌وریان ده‌دات و ڕێگه‌ی ڕزگارییان لێده‌بڕێت.
 وَقِيلَ الْيَوْمَ نَنسَاكُمْ كَمَا نَسِيتُمْ لِقَاء يَوْمِكُمْ هَذَا وَمَأْوَاكُمْ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ ﴿34﴾
پێیان ده‌وترێت: له‌مڕۆ به‌دواوه‌ ئیتر ئێوه‌ فه‌رامۆش ده‌که‌ین و له‌ بیرتان ده‌که‌ین، هه‌روه‌کو چۆن ئێوه‌ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی ئه‌م ڕۆژه‌تان فه‌رامۆش کرد، شوێنی نیشته‌جێ و حه‌وانه‌وه‌شتان ناو ئاگری دۆزه‌خه‌، که‌سیشتان ده‌ست ناکه‌وێت پشتیوانی و پشتگیریتان لێبکات.
ذَلِكُم بِأَنَّكُمُ اتَّخَذْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ لَا يُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ ﴿35﴾
ئه‌م سه‌رئه‌نجامه‌ش بۆیه‌ یه‌خه‌ی پێگرتن چونکه‌ کاتی خۆی گاڵته‌تان به‌ ئایته‌کانی خوا ده‌هات، ژیانی دنیا غه‌ڕاو گومڕای کردبوون، ئه‌مڕی ئیتر ڕزگاربوونیان ئه‌سته‌مه‌و پاڕانه‌وه‌و پاکانه‌شیان لێوه‌رناگیرێت.
فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿36﴾
سوپاس و ستایش هه‌ر بۆ خوایه‌، که‌ په‌روه‌ردگاری ئاسمانه‌کانه‌، په‌روه‌ردگاری زه‌ویشه‌، په‌روه‌ردگاری هه‌موو جیهانه‌کان و بوونه‌وه‌ره‌.
وَلَهُ الْكِبْرِيَاء فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿37﴾
هه‌رچی گه‌وره‌ی و مه‌زنی و شکۆمه‌ندیی هه‌یه‌ له‌ ئاسمانه‌کان و زه‌ویدا هه‌ر شایسته‌ی ئه‌وه‌، به‌راستی ئه‌و زاته‌ باڵاده‌ست و دانایه‌.
 
 
   زیاتر ...