وەڵامدانەوەی گومانەکان
  چۆن وه‌ڵامی مولحید بده‌ینه‌وه‌؟
چرۆ کەلاری
وه‌ڵامی گومانه‌كان
زنجیره‌ بیست و شه‌ش



خه‌ڵكانێك ئه‌پرسن چۆن وه‌ڵامی مولحید بده‌ینه‌وه‌ سه‌ره‌تا ئه‌وه‌بزانن مولحید له‌قسه‌كردنی هیچ ڕاستگۆیه‌كی تێدانیه‌ هه‌ركاتێك بیه‌وێ قسه‌بكات قسه‌ی ڕاستگۆی ناهێنێ كه‌ خۆی ئیشی پێیه‌تی واته‌ به‌رده‌وام سه‌روبنی شته‌كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله‌ علیه‌ وسلم له‌فه‌رموده‌یه‌كدا ئه‌فه‌رموێ به‌هه‌شت له‌ژێر پێی دایكاندایه‌ كاتێك كه‌ له‌فزه‌كه‌ زه‌عیف ئه‌كرێت وه‌كو ئیمامی ئه‌لبانی و زۆرێكی تر له‌پیاو چاكان و محدیسین ئه‌وكه‌سانه‌ی شاره‌زان له‌وبواره‌ الجنه‌ تحد الاموهات ئه‌م له‌فزه‌ شتێكی عامیه‌ خه‌ڵك به‌كاری هێناوه‌ له‌بازاڕدا له‌ كوچه‌و كۆڵاندا ڕاسته‌ حه‌دیسه‌كه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا به‌و شێوه‌یه‌ نه‌هاتوه‌ به‌ڵام پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله علیه‌ وسلم ئه‌فه‌رموێت الجنه‌ تحت الرجل المهات یان الجنه‌ تحت الرجلها به‌هه‌شت له‌ژێر پێی دایكاندایه‌ وشه‌كه‌ به‌م شێوه‌یه‌ هاتوه‌ ئه‌سڵی حه‌دیسه‌كه‌ له‌جێگایه‌كدایه‌ كه‌سێك دێته‌ خزمه‌تی پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله علیه‌ وسلم ئه‌فه‌رموێ بچم بۆجیهاد ئه‌ویش ئه‌ڵێ دایكت هه‌یه‌ ئه‌ویش ئه‌فه‌رموێ به‌ڵێ ئه‌ویش ئه‌ڵێ جارێ بچۆ خزمه‌تی دایكت بكه‌ ئه‌وه‌ جیهاده‌ دواتر ئه‌ڵێ به‌هه‌شت له‌زێر پێیه‌كانیه‌تی خه‌ڵكی لای ئێمه‌ یان عه‌ره‌ب كردویانه‌ به‌عام الجنه‌ تحت لامهات وه‌كو قسه‌یه‌ك هاتوه‌ واته‌ له‌فزی پێغه‌مبه‌ری خوانیه‌ كه‌ عوله‌مایان زه‌عیفیان كردوه‌ له‌فزه‌كه‌یان زه‌عیف كردوه‌ نه‌ك ماناكه‌ی ئه‌گینا ئه‌سڵی ماناكه‌ هه‌یه‌ كاتێ خوای گه‌وره‌ ئه‌فه‌رموێت قاتلو مشركین كافه‌ مولحید ئه‌مه‌ت بۆئه‌هێنێ ئه‌ی بڵێ باشه‌ به‌شه‌كه‌ی تری ته‌واو بكه‌ ئه‌و به‌س ته‌نها ئیشی به‌وبه‌شه‌یه‌ به‌شه‌كه‌ی تر ناهێنێ ئه‌ڵێ خوا ئه‌فه‌رموێت له‌قورئاندا هه‌موو موشریكه‌كان بكوژن ئه‌ی باشه‌ دوای ئه‌فه‌رموێت كما یقاتلون كافه‌ هه‌روه‌كو ئێوه‌ ئه‌كوژرێن هه‌مووتان له‌به‌رامبه‌ردایه‌ له‌شه‌ڕدایه‌ دوای ئه‌وه‌ خوای گه‌وره‌ ئه‌فه‌رموێت ئێوه‌ ته‌عدا مه‌كه‌ن هه‌تا ئه‌وان ده‌ستدرێژی نه‌كه‌نه‌ سه‌رتان له‌به‌رئه‌وه‌ ئه‌و سندوقه‌ ڕه‌شه‌ی ‌مێشكی مولحید هه‌رقسه‌یه‌كی كرد بڕوای پێ مه‌كه ‌چونكه‌ ئه‌وان درۆ ئه‌كه‌ن چه‌واشه‌كاری ئه‌كات بۆئه‌وه‌ی قسه‌كانی خۆی سه‌ربخات به‌تایبه‌تی له‌فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله علیه‌ وسلم چونكه‌ له‌قورئاندا ناتوانن زۆر قسه‌ی له‌سه‌ر بكه‌ن له‌سه‌ر قورئانیش بڵێن خوای گه‌وره‌ ئه‌فه‌رموێت ولا تقرب الصلاه‌ ێ ده‌ ته‌وای بكه‌ن وانتم سكراء واته‌ نزیكی نوێژ مه‌كه‌ون كه‌ نزیكی نوێژ مه‌كه‌ون یانی چی هه‌ر ئه‌وه‌نه‌ بڵێی خوای گه‌وره‌ نوێژی ئیلغا كردوه‌ ئه‌وه‌ش بڵێ وانتم سكراء كاتێك كه‌ سه‌رخۆش بون كه‌واته‌ مولحید ئیشیان به‌ته‌نها به‌و وشانه‌ هه‌یه‌ كه‌واته‌ ئسلوبت كاتێ به‌كاری ئه‌هێنی له‌گفتوگۆو قسه‌كردندا هه‌رچیه‌كی وت بڕوای پێمه‌كه‌ هه‌رچیه‌كی وت بزانه‌ ڕاستگۆنیه‌ ئه‌گه‌ر نه‌توانی وه‌ڵامی بده‌یته‌وه‌ پێی ئه‌ڵێی قسه‌كه‌ت ڕاست نیه‌ به‌ڵام لێم بوه‌سته‌ تاكو ئه‌چم وه‌ڵامه‌كه‌ ئه‌هێنم دوای ئه‌وه‌ی دێیت بۆلای من یان مامۆستایه‌كی به‌ڕێزی تر یان كه‌سێك شاره‌زایی هه‌یه‌ فه‌رموده‌كه‌ بێنه‌ چونكه‌ فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله علیه‌ وسلم ئێستا زۆر جار كورت كراوه‌ته‌وه‌ سه‌نه‌دی فه‌رموده‌كه‌ یان خاسه‌ یان عامه‌ یا له‌ جێگایه‌كدا پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله علیه‌ وسلم فه‌رمویه‌تی چیرۆكێكی له‌پشته‌وه‌یه‌ تۆ كه‌لیمه‌یه‌ك ئه‌هێنی بیده‌یته‌وه‌ به‌گوێی خه‌ڵكیدا بڵێی ئه‌مه‌ مه‌به‌سته‌كه‌ی ئه‌و مه‌به‌سته‌یه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا صل الله علیه‌ وسلم له‌فه‌رموده‌یه‌كدا ئه‌فه‌رموێ ومرته‌ قاتل الناس حتی یقول اشهد ان لااله‌ الا الله‌ و اشهدان محمد رسول الله ئه‌مرم پێكراوه‌ كه‌ من خه‌ڵك بكوژم هه‌تا شایه‌تومان ئه‌هێنن ئه‌م قسه‌یه‌ ئاوا بیری لێ ئه‌كرێته‌وه‌ ئه‌ڵێی باشه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا بۆپیاو كوشتن هاتوه‌ یان ئه‌وه‌ته‌ خه‌ڵك بێته‌ موسڵمان یان ئه‌وه‌ته‌ هه‌مویان بكوژرێت ئه‌ی باشه‌ بۆچی ئه‌سڵه‌كه‌ی ناخوێنیته‌وه‌ وبیڵێیت ئه‌بێ بگه‌ڕێیته‌وه‌ بۆ ابن حجری ئه‌سقه‌لانی شه‌رحی حه‌دیسه‌كه‌ كه‌ئه‌مه‌ له‌شه‌ڕی به‌در دا وتراوه‌ وه‌ته‌نها مه‌به‌ستی ئه‌و مه‌نتیقه‌یه‌ بوه‌ كه‌له‌گه‌ڵ خه‌ڵكه‌كه‌دا شه‌ڕی كردوه‌ له‌شه‌ڕی به‌دردایه‌ كابرا به‌رامبه‌ریه‌تی كه‌هاتوه‌ بۆئه‌وه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا بكوژێت به‌ پێغه‌مبه‌ری خوا ئه‌ڵێ یان ئه‌وه‌ته‌ وازله‌دینه‌كه‌ت ئه‌هێنی محمد یان دێیته‌وه‌ ناو موشریكه‌كان پێغه‌مبه‌ری خوا ئه‌فه‌رموێت منیش ئه‌مرم پێكراوه‌ له‌به‌رامبه‌رتاندا امیرت قاتیله‌ الناس ئێوه‌ن قاتلكم حتی یقول اشهدو ان لااله‌الاالله واشهد ان محمد رسول الله كه‌واته‌ ئه‌بێ بزانن له‌چ كاتێدا ئه‌یڵێ ئه‌و مه‌نتیقه‌یه‌ی تایبه‌ته‌ به‌پێغه‌مبه‌ری خواوه‌ صل الله علیه‌ وسلم وه‌كو ابن حجری ئه‌سقه‌لانی ئه‌فه‌رموێت كه‌واته‌ كورت و پوخت مولحید هه‌رچیه‌كی وت بڕوای پێ مه‌كه‌ن ئه‌گه‌ر وه‌ڵامه‌كه‌‌ت نه‌زانی ئه‌ویش چاوه‌ڕێی نه‌كرد وتی نا ئێستا وه‌ڵامه‌كه‌م ئه‌وێت بڵێ ئاخر له‌ تخسوسی من نیه‌ تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌ تۆیش تایبه‌تیت نیه‌ ئه‌م قسه‌یه‌ی تیادا ده‌كه‌ی ئاماده‌ت كردوه‌و ئه‌مه‌ت هێناوه‌ له‌ چ قه‌شه‌یه‌ك وه‌رت گرتوه‌ په‌له‌ش له‌من مه‌كه‌ تا وه‌ڵامه‌كه‌ت بۆئه‌هێنمه‌وه‌ شتی ئه‌كادیمی چونكه‌ ئه‌وه‌یان عه‌یبه‌ شت نه‌زانیت و له‌خۆته‌وه‌ به‌خه‌ڵك بڵێی به‌ڵام ئه‌گه‌ر زانیت توانیت جوابه‌كه‌ی بۆ ده‌سته‌به‌ر بكه‌یت گرنگ ئه‌وه‌یه‌ وه‌ڵامه‌كه‌ی بۆببه‌یته‌وه‌ خاوه‌نی قسه‌ی خۆت بیت زۆر زۆر گرنگه‌ به‌توانابیت به‌رامبه‌ر وه‌ڵامدانه‌وه‌ی مولحید هه‌رچیه‌كی وت بڕوای پێ نه‌كه‌یت بچۆبگه‌ڕێ بچۆ بپرسه‌ هه‌تاوه‌كو وه‌ڵامه‌كه‌ی ئه‌دۆزیته‌وه‌ ئه‌وان هیچ شتێكی ڕاستگۆیان نیه‌ ناتوانن به‌ته‌واوی له‌قورئاندا ئه‌م سه‌ر و ئه‌وسه‌ره‌كه‌ی بهێنن ئه‌بێ پێی بڵێی ته‌واوی ئایه‌ته‌كه‌م بۆبهێنی هه‌رگیز بڕوایان پێ مه‌كه‌ن درۆو ده‌له‌سه‌و ساخته‌چی بڵاوئه‌كه‌نه‌وه‌ به‌شێكی كورت ئه‌هێنن به‌شه‌كه‌ی تری ئه‌بڕن مولحیدێك ئه‌یوت ئه‌وه‌نیه‌ حه‌دیسێكتان هه‌یه‌ به‌ناوی انا ابغس حلال عندالله طلاق واته‌ ناخۆشترین و بوغزاوترین حه‌ڵاڵ له‌لای خوای گه‌وره‌ ته‌ڵاقه‌ وتم ئه‌مه‌ له‌كوێ هێنات وتی ئه‌وه‌ته‌ حه‌دیسی پێغه‌مبه‌ری خوایه‌ ده‌ی ئه‌مه‌ حه‌دیسی پێغه‌مبه‌ری خوا نیه‌ ته‌ڵاق ڕه‌حمه‌ته‌ چۆن خوای گه‌وره‌ شتێك كه‌ حه‌ڵاڵ بێت دایئه‌نێت ڕقی لێی بێت هیچ ئه‌سڵ وئه‌ساسێكی نیه‌ چی ئه‌ڵێی ئافره‌تێك ته‌ڵاقی خۆی له‌پیاوێك ئه‌سێنێت كه‌ پیاوێكی مه‌شروب خۆر و خراپ بێت وه‌ك مولحیده‌كان كه‌ ئاوائه‌كه‌ن به‌رامبه‌ر به‌خێزان و دایك و كه‌س وكاریان له‌كاته‌دا ته‌ڵاق ڕه‌حمه‌ت نیه‌ ئه‌گه‌ر ژنێك ده‌م پیس و خراپ بێت پیاوه‌كه‌ی ته‌ڵاقی بدات ئه‌و ته‌ڵاقه‌ ڕه‌حمه‌ت نیه‌ ئیتر بۆچی خوای گه‌وره‌ ڕقی له‌ته‌ڵاقه‌ نیكاح و ته‌ڵاق هه‌ردوكی ڕه‌حمه‌تی خوای گه‌وره‌یه‌ هه‌رشتێك خوای گه‌وره‌ دایناب و حه‌ڵاڵ بو ئه‌وه‌ پاك و ڕه‌حمه‌ته‌ هه‌رشتێكیش حه‌رام بو ئه‌وه‌ پیسه‌ خوای گه‌وره‌ حه‌رامی كردوه‌ .
به‌روار: 08/01/2020
بینین: 2209